Batı Trakya Türk Azınlığı’nın önemli geçim kaynaklarından olan tütün, gerek kesilen yarı primler gerekse düşük fiyatlar nedeniyle günden güne değerini yitirmektedir. Azınlık çiftçisi bu durumdan ekonomik olarak ciddi anlamda etkilenmeye başladı. Bazı çiftçiler durumun farkına vararak ek gelir getirecek alternatif ürünleri denemeye başladılar. Ova bölgelerinde yaşayan vatandaşlar sebze ve meyve çeşitlerine yönelirken, Rodop dağlarında balkan kolunda yaşayan vatandaşlar ise gül çiçeği “Rosa” üretimine başladılar.
Rodop dağlarında Kozlukebir Belediyesi’ne bağlı Hemetli bölgesinin Kozdere köyünde, Mehrikoz bölgesinde ise Hebilköy’de gül üretimine başlayan vatandaşlar, dağlık bölgenin “Rosa” üretimi için uygun olup olmadığını, nasıl ekilip yetiştirildiği, bakımın ne kadar masraflı olduğunu, üreticiye ne kadar gelir getirdiğini kapsamlı şekilde araştırdılar. Araştırmalar için gül üretiminde ismini dünyaya duyurmuş Bulgaristan’ın Kazanlı bölgesini defalarca ziyaret ederek yetkililerden bilgi aldılar, ardından gül üretimine başladılar.
Bu yıl başlangıç olmasına rağmen Kozdere ve Hebilköy’de toplam 80 dönüm Rosa ekildi. Gül üretimine başlayan vatandaşlar araştırmalar sırasında aynı zamanda kooperatifleşme çalışmalarını da yaparak “Rodop Rosa Tarım Kooperatifi” adı altında bir kooperatif kurdular.
6 Kasım 2012 tarihinde resmiyetini kazanan Rodop Rosa Tarım Kooperatifi’nin merkezi Gerdeme köyüdür. Beş kişiden oluşan kooperatif yönetiminde başkanlık görevini Hasan Bekir Usta yürütmektedir. Diğer yöneticiler olan Hüseyin Küçük as başkan, Fatma Deli Bekir genel sekreter, Ali Kırmıcı kasadar ve Ahmet Kara da üye olarak yer alıyorlar.
Kozlukebir Belediyesi’nin balkan kolunda üretime başlanan Rosa, bölgenin önemli alternatif ürünü olacak gibi görünüyor. Gül çiçeği “Rosa”nın üretilmesine öncülük yapan kooperatif başkanı Hasan Bekir Usta, Rosa hakkında, yaptıkları çalışmalar ve kurdukları kooperatif hakkında Millet gazetesine bilgiler verdi.
Rodop Rosa Tarım Kooperatifi Başkan Hasan Bekir Usta:
“Bildiğiniz gibi son zamanlarda azınlık toplumunun önemli geçim kaynağı olan tütünde yaşanan sıkıntılar, vatandaşları ciddi anlamda ekonomik olarak etkilemeye başladı. Görünen o ki, istesek de istemesek de alternatif ürünlere yönelmek bizler için kaçınılmaz hale geldi. Bizler dağlık bölgede tarımla uğraştığımız için bölgede hangi alternatif ürünün bizler için uygun olduğu konusunda uzun zamandan beri araştırmalar yapıyorduk. Gül üretiminin dağlık bölgeler için uygun bir ürün olduğu kanısına vardık ve bunun üzerine giderek kapsamlı araştırmalar yaptık. Bunun için ismini gül üretimi ile dünyaya duyurmuş Bulgaristan’ın Kazanlı bölgesine defalarca gittik. Hem üretimi yerinde inceledik hem de yetkililerden bilgiler aldık. Geçen yıl deneme amaçlı bazı fidanlar ektik. Fidanların ne kadar verimli olduklarını anlamak için onları Bulgaristan’a götürdük, yetkililere incelettik. İlk denemeler çok başarılı oldu. Gül çiçeği denizden en az 500 ile 1000 metre yüksekte yetiştiriliyor olması nedeniyle balkan kolu bu ürün için oldukça verimli bir bölgedir. Gül çiçeği “Rosa”nın ekimi Mart ya da Kasım ayında yapılıyor ve 25 yıllık ömrü vardır. Fidan ekildikten iki yıl sonra %50, dört yıl sonra ise %100 verim veriyor. Rosa, gül suyu, gül yağı, tatlı, krem v.b şeylerin yapımında kullanılıyor. Yaptığımız araştırmalarda Rosa üretiminin Yunanistan’da sadece Kozani bölgesinde yapıldığını gördük. Onlar da üretime 2005 yılında başlanmışlar. Rosa, bakımı kolay bir üründür. Tıpkı kiraz, armut, elma v.b ağaç türlerinin bakımı gibidir. 1 dönümde yaklaşık 500 ile 600 fidan ekilebiliyor. Rosa’nın bu yıl kilosu 1.40 Euro’dan satılmış. Geçen yıla oranla %30 artış var. Kooperatif olarak ilk yıllarda ürettiğimiz ürünleri Bulgaristan’a taşıyacağız. Bunun için de oradan bir şirketle 7 yıllık sözleşme yaptık.”
“Hedef Rodop bölgesinde Rosa üretimini 500 dönüme çıkarmak”
Başkan Hasan Bekir Usta Rodop Rosa Tarım Kooperatifi’nin hedefinin ne olduğu konusunda da düşüncelerini aktararak şunları belirtti; “Kurmuş olduğumuz Rodop Rosa Tarım Kooperatifi ile yeni gül üreticileri bulmak ve çoğalacak olan üreticilerle Rodop bölgesinde üretimi 500 dönüme çıkarmaktır. Bununla birlikte azınlık insanına gül üretimi ile ek gelir kazanmasını sağlamakla birlikte insanımızın aracı kurumlara ihtiyaç duymadan ürününü bizzat kendisinin pazarlayabileceği bir sistemi oluşturmak. İlk yıllarda ürettiklerimizi Bulgaristan’a götüreceğiz ancak gül üreticileri arttıktan sonra en büyük hedef gülleri Bulgaristan’a taşımak yerine gül yağını bölgemizde kaynatabilecek kazan sistemini kurmaktır. Farklı tarım kollarına açık olmalıyız. Tütünle birlikte başka bir alternatif ürünü de yetiştirebileceğimizin artık farkına varmalıyız. Geçen yıl Türkiye’de Isparta’da gül yağının kilosu 6.500 ile 7000 Euro’dan satıldı. Bizim ne eksiğimiz var. Önemli olan başlangıcı yapmaktır. Biz bunu başardık. Gül üretimine yönelmek isteyen arkadaşlara bundan sonra yaptığımız araştırmalar, attığımız ilk adımlarla hem onları cesaretlendireceğiz hem de işlerini daha da kolaylaştıracağız. Kurmuş olduğumuz kooperatif sayesinde ve ekmiş olduğumuz dönümlerin ardından bölge insanının daha fazla cesaret kazandığını ve bölgede Rosa üretiminde artış olacağını düşünüyorum” dedi.
http://www.milletgazetesi.gr
